روز جهاد کشاورزی

براساس منابع سازمان خواربار جهانی ساختار اصلی تولیدات كشاورزی جهان متكی بر 66 محصول كشاورزی شامل 41 محصول زراعی و 25 محصول دامی می باشد. البته این بدان معنا نیست كه تنها 66 محصول كشاورزی در دنیا تولید می شود. بلكه این تعداد محصول به عنوان محصولات اصلی در ساختار كشاورزی دنیا مطرح می باشند. براساس اطلاعات موجود از بین 231 كشور دنیا، تقریبا 3/1 آنها در امر تولیدات كشاورزی پیشتاز بوده به نحوی كه در تولید یك تا چند محصول كشاورزی، رتبه های اول تا دهم دنیا را به خود اختصاص داده اند در این زمینه جمهوری اسلامی ایران از جایگاه مناسبی در تولیدات كشاورزی دنیا برخوردار است.

كشاورزى، اساس توسعه و پیشرفت
یكى از عناصر مهم در به وجود آمدن تمدن‏هاى بزرگ، كشاورزى بوده است. ازاین‏ روست كه دانشمندان علوم جامعه ‏شناسى و تمدن گفته‏ اند كه تمدن‏هاى بزرگ، در كنار رودها و زمین‏هاى حاصل‏خیز ایجاد شده‏اند.
ایران اسلامى نیز به عنوان كشورى صاحب تمدن كهن، داراى پیشینه درخشان در زمینه كشاورزى بوده است.

یكى از راه‏كارهاى مهم برون‏ رفت از بحران‏هاى اجتماعى مانند بی‏كارى و ایجاد فرصت‏هاى شغلى، كشاورزى است.در بیان اهمیت بخش كشاورزى در اقتصاد یك كشور، كافى است بدانیم كه بخش كشاورزى، 80 درصد نیازهاى غذایى جمعیت كشور را تأمین می‏كند و یك چهارم اشتغال كشور در گرو این بخش است.

امروزه كشاورزى به عنوان یك رشته علمى و مجهز به فن‏آورى روز، نقش اساسى در رشد همه‏ جانبه كشور و استقلال آن ایفا می ‏كند كه این مهم، با تربیت نیروهاى متخصص و متعهد امكان‏پذیر است.

وضعیت كشاورزی در ایران از دید آمار و ارقام:

براساس اطلاعات فائو، ایران در تولید یك سوم از تعداد محصولات اصلی دنیا دارای رتبه های اول تا دهم جهان بوده كه سهم محصولات باغی 15 و محصولات زراعی 7 محصول  می باشد.

ایران با داشتن 15 محصول باغی مهم دارای مقام جهانی، از نظر تنوع تولید محصولات باغی، بعد از كشورهای چین، امریكا. مشتركاً با تركیه رتبه سوم دنیا را از آن خود كرده است.

از نظر صادرات محصولات كشاورزی ایرن نیز در صادرات 10 محصول دارای رتبه های اول تا دهم جهان است با این توضیح كه براساس منابع فائو، تجارت جهانی محصولات كشاورزی دنیا متكی بر صادرات و واردات 35 محصول اصلی بوده و از بین كشورهای جهان 64 كشور صادر كننده محصولات زراعی و 55 كشور صادر كننده محصولات باغی می باشند.

همچنین محصولات ارزشمند دیگری نظیر زعفران، زرشك و زیره نیز در ایران تولید می شود، كه به دلیل قرار نگرفتن در شمار محصولات اصلی كشاورزی از نظر فائو، در این طبقه بندیها لحاظ نشده است و ایران در واقع جزو بزرگترین تولید كنندگان دنیا در تعدادی از این محصولات نیز می باشد.

روز جهاد کشاورزی

كشاورزی در بسیاری از كشورها محور توسعه قرار گرفته و در ایران نیز این بخش از اهمیت بسزایی برخوردار است. بررسیهای انجام شده نشان می دهد علی رغم همه تلاشها به دلیل وجود مشكلات ساختاری، توسعه این بخش با تنگناهایی مواجه است.

از سوی دیگر كارشناسان معتقدند این بخش می تواند نقش عمده ای در رونق اقتصادی داشته باشد و محصولات آن می تواند جایگزین مناسبی برای صادرات نفت باشد.

پس از انقلاب اسلامی ایران هدف و تلاش مسئولان در این راستا قرار گرفت كه كشور در تولید محصولات كشاورزی و بویژه محصولات راهبردی مانند: گندم به خودبسندگی كامل برسد. ولی در عمل با آغاز جنگ تحمیلی، توان برنامه ریزی از برنامه ریزان بخش كشاورزی گرفته شد.

در طول سالهای دفاع مقدس بیشتر تلاش دست اندركاران بخش كشاورزی حمایت از تولید محصولات كشاورزی و تهیه نهاده ها برای كشاورزان بود. در این دوره با توجه به موقعیت ویژه كشور از نظر مخارج جنگ تحمیلی، بازبخش كشاورزی به سبب دارا بودن پتانسیلهای خود اتكایی به منابع داخلی توانست این دوران بحران را به خوبی طی كند.

پس از پایان جنگ و شرایط بحران نگاه مسئولان نظام به تدوین و به كاركیری برنامه های توسعه برای كل اقتصاد و بویژه بخش كشاورزی جلب شد. به طبع، با پیدا شدن این تفكر كه بخش كشاورزی شرایط ویژه ای داشته و نیز در نظر گرفتن این نكته كه در صورت به دست آوردن اطلاعات دقیق می توان برنامه ریزیهای دقیق كرد، روشهای خاصی در برنامه ریزی در بخش كشاورزی ایران پدید آمد.